ارتباط علمى بین اعتقادات دینى ـ معنوى و تاثیر گذارى آن بر مکانیزم بیمارى

به گزارش وبلاگ داریوش، با توجه به گفته هاى لوین براى اینکه بتوان ارتباطى علمى ـ منطقى بین متغیرى مثل گرایش ها و فعالیت هاى دینى ـ معنوى و اثر آن بر سلامت جسم و روان به دست آورد، باید به 3 سوال جواب داده گردد. نخست اینکه آیا اصولا هیچ ارتباطى بین این دو متغیر هست و اگر هست آیا قابل اعتماد است؟ و در صورت قابل اعتماد بودن چه مکانیزم بیولوژیکى دارد.

ارتباط علمى بین اعتقادات دینى ـ معنوى و تاثیر گذارى آن بر مکانیزم بیمارى

ارتباط علمى بین اعتقادات دینى ـ معنوى و تاثیر گذارى آن بر مکانیزم بیمارى

نویسنده: سعید منیویى

با توجه به گفته هاى لوین براى اینکه بتوان ارتباطى علمى ـ منطقى بین متغیرى مثل گرایش ها و فعالیت هاى دینى ـ معنوى و اثر آن بر سلامت جسم و روان به دست آورد، باید به 3 سوال جواب داده گردد. نخست اینکه آیا اصولا هیچ ارتباطى بین این دو متغیر هست و اگر هست آیا قابل اعتماد است؟ و در صورت قابل اعتماد بودن چه مکانیزم بیولوژیکى دارد.

در ارتباط با سوال اول د ر850 مورد مطالعه بیمارىهاى روانى و 350 مورد مطالعه بیمارىهاى جسمى چنین ارتباطى به وضوح مشاهده مى گردد وقابل اعتماد است و تمام متغیرها و جوانب آمارى براى به دست آوردن نتایج صحیح در نظر گرفته شده اند. با تمام نتایج حاصله از چنین ارتباطى دانشمندان و جامعه پزشکى توصیه مى نمایند که هنوز باید با چنین نتایجى بسیار با احتیاط برخورد کرد تا نتایج مطالعات و تحقیقات کاملا به اثبات برسند و مورد تإیید جامعه پزشکى قرار گیرند.

گرایش هاى دینى ـ معنوى و پیچیدگى هاى آن براى جامعه پزشکى

نتایج حاصله از مطالعات اخیر نشان دهنده این واقعیت است که ارتباط بین دین و معنویت وتاثیر مثبت آن بر روى بیماران وجود دارد؛ به طورى که بعضى ایمان را یک جریان انرژى مثبت شکست ناپذیر نامیده اند، به طورى که ((ویلیام مایو)) در مورد ((کلینیک مایو)) گفته است که ما در این کلینیک هم پزشکى مدرن داریم و هم معنویت. در این خصوص کمیته سازمان بهداشت آمریکا و سازمان روانپزشکان آمریکا به پزشکان توصیه مى نمایند که در مراقبت هاى پزشکى از بیماران خود حتما احتیاجهاى دینى ـ معنوى آنها را در نظر بگیرند و در مداواى بیماران خود از آن استفاده نمایند.

این توصیه بیشتر بدین جهت است که اولا نشان داده شده که سلامت روح و جسم در نزد بیشتر بیماران از اهمیت خاصى برخوردار است و دوما تحقیقات نشان داده بین تسریع در بهبودى بیمار و احتیاجهاى دینى ـ معنوى او ارتباط مستقیمى وجود دارد.

البته اعتقاد دینى ـ معنوى به صور مختلف در افراد نمود مى یابد. از جمله :امید به زندگى داشتن هدف داشتن، فعال بودن، احترام به هویت شخصى، اهمیت متافیزیک در زندگى مادى.

سوما اعتقاد دینى معنوى بیمار استحکام بیشترى به روابط پزشک و بیمار مى بخشد و بالاخره اصل مهم در طب شفاى بیمار است و اگر چنین رابطه اى باعث به وجود آمدن نتایج بهتر در بهبود بیمارى مى گردد، باید این اصل به همان مقدار توجه به اصول کلینیکى اهمیت داد .

اما در حال حاضر هنوز موانعى بر سر این راه وجود دارد؛ اول آنکه خیلى از افراد جامعه پزشکى هنوز اعتقاد زیادى به چنین باورهاى دینى ـ معنوى ندارند. دوم اینکه تعداد پزشکان با اعتقادات دینى ـ معنوى از تعداد بیماران با چنین اعتقاداتى کمتر است. سوم آنکه بعلاوه نتایج به طور کامل در دستورالعمل مداواى پزشکان اعمال نمى گردد و بالاخره در نظر گرفتن احتیاج اعتقادات دینى ـ معنوى بیماران براى عده اى از پزشکان اتلاف وقت و یا فقدان اعتماد کافى بین بیمار و پزشک تلقى مى گردد، به خصوص که نقش این نوع ارتباط حالت تثبیت شده اى در جامعه پزشکى ندارد.

مسائل اخلاقى

در جامعه پزشکى هر وقت سخن از اعتقادات دینى ـ معنوى بیماران به میان مى آید، صحبت از مسائل اخلاقى اجتناب ناپذیر است، اما در نظر گرفتن احتیاجهاى دینى ـ معنوى بیمار به وسیله پزشک هم شرایطى دارد؛ به طور مثال پزشک باید از تغییر دادن اعتقادات بیمار اجتناب کند؛ مثلا سعى در تحمیل دین خاصى نداشته باشد و یا نسخه اش به بیمار صرفا انجام بعضى از اعمال دینى باشد و به طور کلى علم پزشکى و اعتقادات دینى ـ معنوى نباید وارد مرزهاى یکدیگر شوند وجاى یکدیگر را بگیرند ؛ بلکه صرفا مکمل هاى خوب و مناسبى براى هم باشند. پزشکان هم باید با رعایت شرایط منطقى وتدبیر صحیح قدم به حیطه احتیاجهاى اعتقادى دینى بیمار در مورد مداواى او بگذارند و هیچگاه اعتقادات دینى ـ معنوى بیمار را مورد قضاوت قرار ندهند و توجه خود را تنها به مدد گرفتن از این مسائل براى مداواى بیمار معطوف دارند .

گرفتن توضیح حال در مورد احتیاج دینى ـ معنوى بیمار

گرفتن توضیح حال در مورد اعتقادات مذهبى بیمار را همچون سوابق اجتماعى اش مى توان به دست آورد. بعضى از سوالات پزشک براى به دست آوردن اطلاعات در مورد اعتقادات بیمار مى تواند به این صورت اسم گردد که ((در مواقع سختى از چه نیروئى یاری مى گیرى)) یا ((به چه مرجعى براى حمایت شدن روى مىآورى)) و ((چه مفهومى از ابتلاى به این بیمارى براى خوددارى. و آیا به آینده خوش بین هستى و... البته این نوع سوالات باید براى موردهاى خاصى از بیماران مطرح گردد .

گرفتن توضیح حال یا سوابق دینى ـ معنوى افراد

1ـ در مورد ایمان: آیا خودتان را اهل دین و معنویت مى دانید؟

2ـ مقدار اهمیت: جنبه دینى ـ معنوى زندگى شما چقدر در تصمیم گیرى هایتان نقش دارد؟

3ـ اجتماعى: آیا در یک جامعه دینى زندگى مى کنید و آیا این جامعه حامى خوبى براى شماست؟

4ـ نحوه برخورد: دوست دارید احتیاجهاى دینى معنوى شما چگونه در نظر گرفته گردد ؟

منابع مراقبت هاى دینى معنوى

فرصت دادن به بیمار براى ابراز احتیاجهاى دینى ـ معنوى اش مى تواند گام مثبتى در راه بهبود بیمارى او باشد. هم اکنون خیلى از مراکز بهداشتى و سازمان هاى مراقبت هاى پزشکى، بخش هاى ویژه و پرسنل مذهبى از قبیل کشیش ها را در ساختار خود جاى داده اند. چنین بخش هایى مى توانند حمایت هاى روانى و مشاوره اى معنوى و یا سرویس هاى مشورتى را براى بیمار فراهم سازند و به موازات با شرایط مذکور در این بخش ها قادرند اطلاعات خوبى از بیمار را در اختیار پزشک قرار دهند که در مداواى او بسیار مفید واقع گردد.

نتیجه گیرى

بیشتریت بیماران به نوعى گرایش ها و تمایلات دینى ـ معنوى خاصى دارند که به میزان سلامت جسمانى خود براى آن ارزش قایل اند و معمولا شدت چنین احساساتى هنگام بیمارى افزایش مى یابد. تحقیقات نشان داده اند تا به امروز چنین گرایش ها واحتیاجهاى دینى ـ معنوى بیماران در جامعه پزشکى مورد اهمیت قرار نگرفته اند، اما اکنون ارتباط مستقیمى بین دست یابى به سلامت و چنین گرایش هایى وجود دارد و اگر این قبیل احتیاجها به وسیله مراکز پزشکى در نظر گرفته شوند، تاثیر مثبتى در روال بهبودى بیمار مى گذارد. بعلاوه مطالعات نشان داده که تاثیر مثبت معنویت بر روى سلامت جسمانى و روانى بیمار قابل اعتماد است ،ا ما دلیل فیزیولوژیک آن نامشخص است و به نظر مىآید که این تاثیرات مثبت به وسیله رفتارهاى روانى اجتماعى در شخص ایجاد و سپس تبدیل به تحولات بیولوژیکى مى گردد .

در نظر گرفتن احتیاجهاى دینى ـ معنوى بیمار مى تواند در شرایط سالم اجتماعى و به صورت کاملا صمیمى انجام گیرد که خود مى تواند شرایطى را براى تسریع بهبود و یا کمتر شدن درد و رنج و یا دوره بیمارى فراهم آورد و تمامى این شرایط پزشک را به احتیاجهاى خاص بیمار خود راهنمایی و بعلاوه ارتباط مستحکمى را بین پزشک و بیمار ایجاد مى کند.

پی نوشت :

1. مشاور خانواده، شهریور 81.

ارسال به وسیله کاربر : sm1372

منبع: راسخون

به "ارتباط علمى بین اعتقادات دینى ـ معنوى و تاثیر گذارى آن بر مکانیزم بیمارى" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "ارتباط علمى بین اعتقادات دینى ـ معنوى و تاثیر گذارى آن بر مکانیزم بیمارى"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید