همه چیز درباره بیماری سندروم روده تحریک پذیر - وبلاگ داریوش

به گزارش وبلاگ داریوش، یکی از شایع ترین بیماری ها و اختلالات گوارشی بیماری سندروم روده تحریک پذیر می باشد. سندروم روده تحریک پذیر یک اختلال مزمن ناشی از اختلال عملکرد عضلات روده ای و یا الیاف عصبی این عضلات است. این بیماری خود را به صورت دردهای شکمی تغییر اجابت مزاج اسهال و یبوست و یا همراهی هر دو مورد یعنی اسهال و یبوست با هم نشان دهد.

بیماری سندروم روده تحریک پذیر با دردهای مزمن شکمی و تغییر عادات اجابت مزاج تعریف می گردد. سندروم روده تحریک پذیر در جهان یک بیماری بسیار شایع می باشد. به عنوان مثال 15 درصد از مردم آمریکا به این بیماری مبتلا می شوند. جالب است بدانید 25 الی 50 درصد از بیمارانی که به متخصصان گوارش مراجعه می نمایند، مبتلا به این بیماری هستند. بعلاوه این بیماری در جوانان شایع تر از افراد مسن می باشد. این بیماری دارای هزینه های مستقیم و غیر مستقیم بالایی می باشد. علائم شایع آی بی اس یا سندروم روده تحریک پذیر درد های شکمی همراه با یبوست و یا اسهال هستند. البته در برخی از موارد دردهای شکمی هم با یبوست و هم با اسهال همراه هستند. بعلاوه در برخی از بیماران مشاهده می گردد که بیمار می گوید که هنگام رفتن به دستشویی در مدفوع خود چرک و یا خون مشاهده می نماید که این مسئله می تواند موجب نگرانی بیمار گردد.

بیماری سندروم روده تحریک پذیر یعنی چه؟

یکی از شایع ترین بیماری ها و اختلالات گوارشی بیماری سندروم روده تحریک پذیر می باشد. سندروم روده تحریک پذیر یک اختلال مزمن ناشی از اختلال عملکرد عضلات روده ای و یا الیاف عصبی این عضلات است. این بیماری خود را به صورت دردهای شکمی، تغییر اجابت مزاج، اسهال و یبوست و یا همراهی هر دو مورد یعنی اسهال و یبوست با هم نشان دهد. ضروری است بدانید 10 درصد از افراد جامعه در طول زندگی خود به سندروم روده تحریک پذیر مبتلا می شوند.

پزشکان و متخصصان گوارشی اذعان دارند که علت و علت مشخصی برای بیماری سندروم روده تحریک پذیر وجود ندارد. طی آنالیز های بدست آمده این بیماری ناشی از اختلال عملکرد عضلات روده می باشد. ضروری است بدانید سندروم روده تحریک پذیر در بانوان شایع تر از آقایان می باشد. این بیماری بیشتر در سن 20 سالگی به بعد دیده می گردد. پزشکان متخصص گوارشی اذعان دارند که دلایل ارثی در بروز سندروم روده تحریک پذیر می تواند نقش بسیار مهمی داشته باشد. یعنی اگر فردی در نزدیکان خود کسی را داشته باشد که مبتلا به بیماری سندروم روده تحریک پذیر است، شانس ابتلا او به این بیماری نیز افزایش می یابد.

بعلاوه ضروری است بدانید عللی مانند استرس و اضطراب در بدتر شدن این بیماری می توانند نقش بسزایی داشته باشند. البته ضروری است فکر کنیم که استرس و اضطراب در بروز بیماری سندروم روده تحریک پذیر نقشی ندارند و تنها در بدتر شدن آن نقش دارند.

علائم بیماری سندروم روده تحریک پذیر

بیماری سندروم روده تحریک پذیر یک بیماری مزمن است و همانطور که گفتیم مهم ترین علائم آن دردهای شکمی، یبوست و اسهال هستند. این درد ها ممکن است به صورت دوره ای نمایان و سپس ناپدید شوند. یعنی در یک دوره بیمار علائم را داشته باشد و علائم از بین بروند و سپس دوباره علائم برگردند. به عنوان مثال در بانوان ممکن است قبل از دوران پریودی علائم بدتر شوند. بعلاوه ضروری است که بدانید سندروم روده تحریک پذیر یک بیماری خوش خیم است و سیر پیشرفتی ندارد. تنها در فواصل زمانی این بیماری عود می نماید و دوباره بهبود می یابد.

البته اگر علائم بیماری سندروم روده تحریک پذیر با کاهش وزن شدید، بی اشتهایی و استفراغ های مکرر همراه باشد، بهتر است که بیمار در اسرع وقت به پزشک متخصص گوارش مراجعه نماید تا شرایط او در رابطه با سایر بیماری های خطرناک مورد آنالیز قرار بگیرد.

سندروم روده تحریک پذیر یا آی بی اس یک بیماری طولانی مدت بسیار رایج است که سیستم گوارش را تحت تاثیر قرار می دهد. این سندروم در زنان نسبت به مردان شایع تر است و معمولاً در اوایل بزرگسالی آغاز می گردد اما ممکن است در هر سنی رخ دهد. علائم اصلی آی بی اس شامل شکم درد، گرفتگی عضلات شکم که ممکن است بعد از رفتن به توالت کاهش پیدا نمایند، نفخ وقتی که شکم احساس پری و تورم دارد، اسهال و یبوست هستند. این علائم با گذشت زمان مدام به وجود می آیند و رفع می شوند. یعنی بیمار چند روز بهتر می گردد و بعد از گذشت چند روز بدتر.

سندروم روده تحریک پذیر بیشتر روده بزرگ را تحت تاثیر قرار می دهد. ابتدا اجازه دهید که به شما بگوییم دستگاه گوارش چگونه کار میکند. هنگامی که شما غذا میخورید قبل از اینکه غذا به روده بزرگ برسد، غذا به وسیله معده و روده کوچک عبور می نماید. در طول این راستا مواد غذایی شکسته و جذب بدن میشوند. برای نگه داشتن مواد غذایی در حال حرکت به وسیله دستگاه گوارش، دیوارهای روده فشرده می شوند و محتویات آن به آرامی هل داده می شوند. در سندروم روده تحریک پذیر دیواره روده حساس تر و تحریک پذیر تر می گردد. انقباضات گاهی اوقات به سرعت رخ می دهند که موجب اسهال می شوند و یا خیلی آرام اتفاق می افتند که موجب یبوست میشوند. برخی از محرک های احتمالی سندروم روده تحریک پذیر استرس، عفونت ها و برخی از داروها هستند. پزشکان می گویند که این عوامل در نحوه ارتباط سیستم عصبی با روده تاثیر می گذارند.

تشخیص بیماری سندروم روده تحریک پذیر

شاید برای شما سوال باشد که سندروم روده تحریک پذیر چگونه تشخیص داده میگردد؟ برای تشخیص سندروم روده تحریک پذیر آزمایش و یا تست خاصی وجود ندارد. در واقع یافته های بالینی و توضیح حالی که بیمار به پزشک ارائه می دهد موجب می گردد تا پزشک تشخیص دهد که بیمار به سندروم روده تحریک پذیر مبتلا است یا خیر. علائمی مانند درد های شکمی، دردهای کولیکی شکمی، تغییرات دوره ای اسهال و یبوست تشخیص را برای پزشک مسجل می نمایند. همانطور که گفتیم استرس می تواند نشانه های آی بی اس یا سندروم روده تحریک پذیر را بدتر کند و در بروز این بیماری نقشی ندارد. بنابراین کنترل استرس می تواند یک راه برای کنترل سندروم روده تحریک پذیر باشد.

برای تشخیص بیماری سندروم روده تحریک پذیر در بیماران جوان احتیاج به کولپوسکوپی و یا آندوسکوپی نیست. تنها پزشک به بیمار توصیه می نماید که با یک سونوگرافی ساده تحت آنالیز قرار بگیرد. اگر پزشک در آزمایشات و سونوگرافی بیمار علائم خطر مانند کم خونی شدید و خون در مدفوع را مشاهده نماید سراغ روش های تشخیصی مانند کولپوسکوپی می رود.

پزشکان می توانند آی بی اس را به وسیله علائم آزمایش خون و مدفوع تشخیص دهند. بیماری های دیگر روده مانند بیماری التهابی روده، بیماری سلیاک و سرطان روده نیز از این طریق تشخیص داده میشوند. اگر شما علائم مختلفی مانند کاهش وزن شدید، تب و خون در مدفوع دارید باید به پزشک متخصص گوارش مراجعه کنید تا از ابتلا به دیگر بیماری های خطرناک در امان بمانید.

درمان بیماری سندروم روده تحریک پذیر

درمان بیماری سندروم روده تحریک پذیر چگونه است؟ ضروری است که در ابتدا ذکر کنیم که درمانی که بتواند بیماری سندروم روده تحریک پذیر را به طور کامل از بین ببرد وجود ندارد. بنابراین فرد بیمار که مبتلا به سندروم روده تحریک پذیر است باید بداند این بیماری یا اختلال همواره با او همراه است. فرد بیمار فقط می تواند با یاری پزشک متخصص و بعلاوه رعایت های خود بیماری را تحت کنترل قرار دهد.

پزشکان متخصص گوارش اذعان دارند که موادی مانند پروبیوتیک ها در بهبود علائم و نشانه های سندروم روده تحریک پذیر تاثیر گذار هستند. اگرچه مطالعات قوی در این زمینه وجود ندارد اما تجربیات و آنالیز های پزشکان نشان می دهد که این مواد نقش مهمی در بهبود علائم بیماری سندروم روده تحریک پذیر دارند. درمان اصلی که متخصص گوارش برای فرد بیمار انجام میدهد، درمان علائم بیمار است یا علامت درمانی. یعنی پزشک متخصص گوارش کوشش می نماید علائمی که سبب آزار و اذیت بیمار می شوند را تحت کنترل بگیرد و یا آنها را از بین ببرد. به عنوان مثال پزشک متخصص گوارش سعی می نماید با استفاده از دارو درمانی درد های شکمی را کنترل کند و یا آن ها را از بین ببرد . بعلاوه پزشک متخصص گوارش می تواند با استفاده از داروهای تجویزی اسهال و یبوست هایی که موجب اختلال در امور بیمار می گردد را کنترل کند و آن ها را کاهش دهد.

بعلاوه در کنار این دارو درمانی پزشک متخصص گوارش به بیمار توصیه می نماید از مواد غذایی استفاده کند که سبب نرم تر شدن روده می شوند مانند انجیر و یا آب. بعلاوه پزشک متخصص گوارش در کنار داروهای تجویز شده یک سری داروهای ضد افسردگی را نیز برای بیمار تجویز می نماید. این داروهای ضد افسردگی یاری می نمایند تا الیاف عصبی روده کمتر تحریک گردد. در واقع این داروهای ضد افسردگی برای افسردگی بیمار مورد استفاده قرار نمی گیرند. بلکه تنها به بیمار یاری می نمایند که استرس و اضطراب کاهش یابد و بعلاوه الیاف عصبی دیواره روده و کمتر تحریک گردد. در واقع این داروها یاری می نمایند از اسپاسم های عضلات روده پیشگیری گردد. شما باید با مصرف دقیق و منظم به داروهایی که پزشک برایتان تجویز می نماید بیماری خود را تحت کنترل بگیرید. برخی از این داروها یاری می نمایند تا اسپاسم های عضلانی شما کنترل شوند و بعلاوه یبوست و از حال شما کاهش پیدا کند.

هیچ درمان واحدی که برای همه بیماران سندروم روده تحریک پذیر پاسخ دهد، وجود ندارد. اما راه ها و روش های گوناگونی برای کنترل سندروم روده تحریک پذیر وجود دارد. مانند پیدا کردن روش های آرامش بخش، انجام ورزش منظم و پرهیز از مواد غذایی که موجب تشدید علائم می شوند.

مراقبت های فردی بیماری سندروم روده تحریک پذیر

ضروری است بدانید برخی از غذاها و مواد غذایی نیز در بدتر شدن سندروم روده تحریک پذیر نقش دارند. البته این مورد به فرد بیمار نیز بستگی دارد. یعنی فرد بیمار باید ارزیابی و آنالیز کند که به چه غذاهایی حساسیت دارد و کدام مواد غذایی موجب بدتر شدن بیماری او می شوند. بعد از آنالیز بیمار باید از خوردن آن مواد غذایی پرهیز و اجتناب نماید. البته ضروری است ذکر کنیم در رابطه با برخی از مواد غذایی پزشکان اتفاق نظر دارند. یعنی طی آنالیز های صورت گرفته اثبات شده است که برخی از مواد غذایی موجب تحریک عضلات روده و بیماری سندروم روده تحریک پذیر می شوند. برخی از این مواد غذایی به توضیح زیر هستند:

• مواد غذایی حاوی لاکتولوز و فروکتور

همانطور که گفتیم استرس و اضطراب می توانند موجب بدتر شدن بیماری سندروم روده تحریک پذیر گردد. بنابراین یکی از راه های کنترل سندروم روده تحریک پذیر و علائم آن کنترل استرس است. یعنی بیمار باید تا جایی که می تواند از استرس و اضطراب اجتناب و دوری کند. بیمار می تواند با استفاده از مدیتیشن و راه های کنترل تنفس استرس خود را کنترل نماید. بعلاوه در کنار راه های پزشکی برای کنترل بیماری سندروم روده تحریک پذیر، حرکات ورزشی نیز به بیمار توصیه می شوند. بیمار می تواند با استفاده از انجام یک سری حرکات ورزشی به صورت روزانه در بهبود علائم بیماری خود نقش بسزایی داشته باشد.

پزشکان توصیه می نمایند یک تقویم تهیه کنید و روزهایی که علائم برای شما تشدید می شوند را در آن تقویم یادداشت نمایید. در این صورت شما می توانید متوجه شوید چه عادات رفتاری و کدام غذا ها می توانند موجب بدتر شدن بیماری سندروم روده تحریک پذیر شما شوند. بعلاوه پزشکان توصیه می نمایند برای درمان بهتر این بیماری در عادات رفتاری خود تجدید نظر نمایید. تا جایی که می توانید از استرس و اضطراب دوری کنید. بعلاوه در رژیم غذایی خود نیز باید تجدید نظر کنید. باید از خوردن مواد غذایی که موجب می گردد علائم بیماری شما تشدید شوند اجتناب نمایید.

منبع: راسخون