مار فرعون؛ کشف خطرناک فردریش ویلر که در آلمان ممنوع شد! - وبلاگ داریوش

به گزارش وبلاگ داریوش، به وسیله فردریش ویلر، بلافاصله پس از نخستین سنتز جیوه تیوسیانات، کشف شد. برای مدتی یک محصول آتش بازی به نام Pharaoschlangen در آلمان برای عموم در دسترس بود، اما پس از کشف خواص سمی آن به واسطه مرگ چند کودک ممنوع شد.

وبلاگ داریوش - مار سیاه (Black snake) اصطلاحی است که می تواند به دو نوع آتش بازی مشابه اشاره داشته باشد: مار فرعون (Pharaohs snake) و مار شکری (Sugar snake). مار فرعون نسخه اصلی آزمایش مار سیاه است. این نوع از شکل جالب توجه تری برخوردار است، اما به استفاده از جیوه (II) تیوسیانات وابسته است که به علت سمی بودن استفاده از آن رایج نیست.

برای آزمایش مار شکری به طور معمول از سدیم بی کربنات (جوش شیرین) و شکر استفاده می گردد.

پس از روشن شدن، هر دو آتش بازی دود فراوری نموده و خاکستری به شکل ستون در حال رشد و شبیه به مار شکل می گیرد. خاکسترهای حاصل از این واکنش روی زمین به جای مانده و هیچ جرقه، شعله، پرتابه یا صدایی ایجاد نمی گردد.

مار فرعون

مار فرعون جذابیت ظاهری بیشتری دارد، اما به علت ایجاد بخار سمی جیوه و دیگر ترکیبات مرتبط با این فلز، انجام آن به اقدامات احتیاطی بیشتری نسبت به مار شکری احتیاج دارد.

این واکنش به وسیله فردریش ویلر در سال 1821، بلافاصله پس از نخستین سنتز جیوه تیوسیانات، کشف شد. برای مدتی یک محصول آتش بازی به نام Pharaoschlangen در آلمان برای عموم در دسترس بود، اما پس از کشف خواص سمی آن به واسطه مرگ چند کودک که به اشتباه ماده جامد حاصل از اشتعال را مصرف نموده بودند، ممنوع شد.

آزمایش مار فرعون باید در حضور هود تخلیه بخار انجام گردد زیرا تمام ترکیبات جیوه خطرناک هستند.

کد ویدیو

دانلود

فیلم اصلی

پس از احتراق، جیوه (II) تیوسیانات به جیوه (II) سولفید، کربن دی سولفید و کربن نیترید تبدیل می گردد. کربن نیترید گرافیتی، یک ماده جامد زرد کمرنگ، جز اصلی خاکستر را تشکیل می دهد.

کربن دی سولفید به کربن دی اکسید و سولفور (IV) اکسید مشتعل می گردد.

در حالی که کربن نیترید به گاز نیتروژن و دی سیان تجزیه خواهد شد.

هنگامی که جیوه (II) سولفید با اکسیژن واکنش می دهد، بخار جیوه خاکستری و سولفور دی اکسید را تشکیل خواهد داد. اگر واکنش درون یک مخزن انجام گردد، لایه ای خاکستری از پوشش جیوه روی سطح داخلی آن مشاهده می گردد.

مار شکری

مار شکری نسبتا سریع تر و با حجم قابل توجه تری رشد می نماید.

سوخت جامد در این آزمایش استفاده می گردد. سوخت جامد می تواند ماسه ای باشد که به میزان کافی با اتانول یا هگزامتیلن تترامین پوشیده شده باشد. ترکیب سفید ساکارز و سدیم بی کربنات در نهایت سیاه خواهد شد و مار پس از روشن شدن حدود 15 تا 50 سانتیمتر رشد می نماید.

کد ویدیو

دانلود

فیلم اصلی

هنگامی که مار شکری روشن می گردد، سه واکنش شیمیایی رخ می دهد. سدیم بی کربنات به سدیم کربنات، بخار آب و کربن دی اکسید تجزیه می گردد.

سوزاندن ساکارز یا اتانول (واکنش با اکسیژن در هوا) فراوری گاز کربن دی اکسید و بخار آب را به همراه دارد.

اندازهی از ساکارز نمی سوزد، بلکه فقط در دمای بالای تجزیه می گردد و کربن و بخار آب را فراوری می نماید.

کربن موجود در واکنش موجب سیاه شدن مار می گردد. فرایند کلی به میزان کافی گرمازا است که آب فراوری شده در واکنش ها تبخیر گردد. این بخار افزون بر محصول کربن دی اکسید، مار را سبک وزن و هوا مانند می نماید و به آن اجازه می دهد تا از اندازه نسبتا کم ماده اولیه به میزان ای بزرگ رشد کند.